Zarządzanie ruchem rowerowym

Rozwój ruchu rowerowego w skali dużego miasta czy też przynoszącej zyski finansowe turystyki rowerowej wymaga szeregu działań, które dopiero połączone w logiczną całość mogą dać pożądany efekt. Najważniejsza jest oczywiście infrastruktura (choć nie brakuje przykładów mniejszych miast i wsi, gdzie istnieje duży ruch rowerowy, a dróg dla rowerów nie ma w ogóle lub prawie wcale), ale równie istotne jest zarządzanie całym procesem, który można ująć pod hasłem “polityki rowerowej”.

Realizacja każdej polityki rowerowej wymaga jasno zdefiniowanych celów, określenia harmonogramu realizacji tych celów oraz sposobu finansowania i wdrażania.

Bazując na ponad 20 latach doświadczeń budowy infrastruktury rowerowej w Polsce należy jasno podkreślić, że samo w sobie tworzenie kolejnych kilometrów “ścieżek rowerowych” nie jest i nie powinno być celem polityki rowerowej. Celem polityki rowerowej powinno być natomiast zwiększenie ruchu rowerowego do określonego poziomu w danym roku (np. 10% udziału w ruchu w 2020 roku). Celami dodatkowymi będą natomiast poprawa bezpieczeństwa rowerzystów, jakości środowiska naturalnego, zdrowia mieszkańców czy jakości poruszania się po mieście/regionie.

Wśród działań związanych z realizacją polityki rowerowej można wymienić m.in.:

  • przygotowanie i uchwalenie jako prawa lokalnego dokumentów tj. standardy rowerowe, polityka rowerowa, koncepcja/strategia rozwoju tras rowerowych i in.;
  • istnienie wydzielonego budżetu rowerowego, niezależnie od inwestycji drogowych;
  • budowę wysokiej jakości infrastruktury rowerowej tj. dróg dla rowerów, pasów dla rowerów, kontrapasów i kontraruchu na ulicach jednokierunkowych, stosowanie uspokojenia ruchu i in.;
  • stosowanie systemu nadzoru nad jakością wdrażanych rozwiązań, m.in. poprzez powołanie lokalnego koordynatora (oficera rowerowego), komórki lub całego wydziału rowerowego w urzędzie, a także zespołów zadaniowych w skład których mogą wchodzić osoby spoza urzędu;
  • współpracę z użytkownikami rowerów, często skupionych w lokalnych organizacjach rowerowych;
  • promocję i edukację, ukierunkowane na zachęcanie do jazdy na rowerze i podnoszące faktyczne i subiektywne poczucie bezpieczeństwa wśród użytkowników;

Dobór poszczególnych działań jak i ich znaczenie w procesie polityki rowerowej będą zależne od wielkości ośrodka, który ją realizuje. Kluczowe znaczenie ma to w dużych miastach, gdzie wymagania w zakresie infrastruktury, liczba rowerzystów i potencjalnych konfliktów są największe. W mniejszych kompaktowych miastach skuteczne wdrożenie polityki rowerowej często wymaga jedynie budowy kilku kluczowych odcinków dróg dla rowerów i zmiany organizacji ruchu na zwiększające konkurencyjność ruchu rowerowego (np. system ulic jednokierunkowych z kontraruchem). Małe miasteczka i wsie, o ile nie znajdują się przy ruchliwych drogach krajowych i wojewódzkich, mogą funkcjonować bez infrastruktury rowerowej.

Ogromnym wyzwaniem w zakresie zarządzania jest tworzenie regionalnej (wojewódzkiej) sieci tras rowerowych i rozwój turystyki rowerowej. Szczególnie trudne jest tu stworzenie jednolitego standardu technicznego tras, które będą biegły po terenach różnych zarządców (powiatów i gmin, dróg krajowych i wojewódzkich, obszarów leśnych i wodnych), a następnie opracowanie i promowanie produktów turystycznych – liniowych tras rowerowych i przyciągnięcie na nie turystów.

Naturalną konsekwencją rozwoju polityki rowerowej w miastach jest rozszerzenie działań o ruch pieszy, osoby o ograniczonej mobilności a także transportu publicznego. Prowadzi to do powstawania komórek zajmujących się realizacją tzw. “polityki mobilności”, której celem jest rozwijanie wszystkich środków transportu, będących alternatywą dla indywidualnego ruchu samochodowego.

Komentowanie jest wyłączone.